İnşaat Sektöründeki Hastaliklar ve Tehlikeler
İnşaat sektörü, dünyanın hemen her yerinde en çok ölümlü iş kazasının görüldüğü sektörlerden biridir. ABD’de iş gücünün %5’i inşaat sektöründe çalışırken, görülen iş kazası sonucu ölumlerin %15’i inşaat sektörüne aittir. Japonya’da ise iş gücünün %10’u inşaat sektöründe çalışmakta, oysa görülen ölümlerin %42’si inşaat sektöründe görülmektedir. İstatistiklerin de gösterdiği gibi, en yüksek ölum oranları, inşaat sektörüne aittir.
İnşaat sektöründe görülen iş kazası sonucu ölümlerin %30’u düşmelerden, %26’sı taşıma (yüksekten düşen nesneler) sırasındaki kazalardan, %19’u ise makinelerin arasına sıkışmaktan ve çarpmalardan ve %18’i elektrik çarpması gibi tehlikelere maruz kalmaktan kaynaklanmaktadır.
Kimyasal Tehlikeler
Kimyasal tehlikeler, genellikle hava yolu ile insanlara ulaşır. Dumanlar, sisler, buğular ve kokulardan kaynaklanır. Solumak yoluyla ya da deriye temas (organi solvanlar ve pesti sitler) yoluyla kimyasallar tehlike yaratır. Tabii bunlarla birlikte sıvıyarı sıvı kimyasallar (zamk, tutkal, yapıştırıcı, asfalt, katran) ve tozlar da (toz çimento) da tehlikeli olmaktadır. Bazı sık görulen hastalıklar şunlardır:
Silikoz (silika içeren tozların solunmasından ve temastan kaynaklanan bir hastalık) genellikle kum karanlar, kaya delme makinelerini kullananlar ve tünel kazanlarda görülür.
Asbestiz (asbest içeren tozların solunmasında kaynaklanan akciğer hastalığı) asbest ile çalışan işçilerde sıklıkla görulur.
Bronşit, kaynakçılar arasında sıkça görulur. Deri alerjileri, çimento ile çalışanlar ve duvar ustaları arasında yaygındır.
Nörolojik (sinir sistemi) rahatsızlıklar, organik soldanlar ve kurşunla çalışan işçiler ve boyacılarda görülür.
Akciğer kanseri, asbestle çalışan işçiler, çatıcılar, ahşapla çalışanlar ve kaynakçılar arasında daha fazla görülür.
Kurşun zehirlenmesi, köprü tamir işçilerinde ve boyacılarda görülür.
Beyaz Parmak ya da diğer adıyla Raynaud Sendromu (dolaşım bozukluğundan kaynaklanan bir hastalık) titreşimli (sarsıntı yapan) makineleri kullanan işçilerde görülür.
Fiziksel Tehlikeler
Fiziksel tehlikeler bütün inşaat projelerinde vardır. Gürültü, sıcak, soğuk, radyasyon, vibrasyon ve baro metrik basınç bunlardan en önemlileridir. Gürültü gerçekten de inşaat sektöründe kullanılan makinelerin sayısının artması ile önemli tahribatlara yol açmaya başlamıştır. Özellikle binaların yıkımı sırasında kullanılan makineler, vinçler, greyderler ve kepçeler sadece makineleri kullanan işçiler için değil, çevredeki işçiler ve diğer insanlar için de işitme sorunlarına neden olmaktadır.
İnşaat işleri doğası gereği meteorolojik koşulara (dış havaya) bağımlı olarak yapılmaktadır. Havanın çok soğuk olması ya da havanın çok sıcak olması özellikle inşaatta dış ortamda çalışan işçiler için önemli riskleri de beraberinde getirmektedir.
Güneş çarpmaları, hipodermi, soğuktan donmalar, tansiyon yükselmesi ve düşmesine bağlı bazı rahatsızlıklar dış havaya sunuk kalındığı için görülmektedir.
İyonize olmayan mor ötesi ışınım (UV radyasyon) kaynakları, güneş ve elektrikli kaynak makineleridir. Radyoaktif izotop kullanan aygıtlar da mor ötesi ışınıma (iyonize UV radyasyonuna) sunuk kalınmasına neden olmaktadır.
Basınçlı tünellerin içinde çalışanlar, dalgıçlar ve derin sularda çalışanlar yuksek baro metrik basınca maruz kalmaktadırlar. Dekompresyon hastalığı, soy gaz narkozu ve aseptik nekroz (kanlanma azalmasına bağlı doku ölümü) baro metrik basınca bağlı görülen hastalıklardır.
En çok görulen rahatsızlıklar ise burkulmalar, ezilmeler ve morarmalardır.
Biyolojik Tehlikeler
Enfeksiyona neden olan mikro-organizmalar, zehirli maddeler ve yırtıcı hayvanlar bu tehlikelerden bazılarıdır. Hafriyat işiyle uğraşan işçilerde toprakta yaşayan bazı mantarlar histoplazmoza (akciğer enfeksiyonu) neden olmaktadır. Ayrıca birçok işçinin yan yana çalışıyor olması tüberküloz, hepatit ve grip gibi bulaşıcı hastalıkların kişiden kişiye taşınmasına neden olmaktadır. Sıtma, ateş ve Lame Hastalığı ise çevredeki haşerelerin ısırması sonucu bulaşır.
Zehirlenmelerin bitkisel kaynakları ise zehirli sarmaşıklar, ısırgan otları ve zehirli meşeler olmaktadır. Bazı tahta tozları karsinojendir (kansere neden olma). Batı tipi kırmızı sedir ağacı ise alerjendir.
* İnşaat Sektörü Açısından İş Güvenliği ve İşçi Sağlığı