11 yılda 47 çocuk işçi hayatını kaybetti

Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) kayıtlarına göre 2003’ten bu yana iş kazalarında hayatını kaybeden çocuk sayısı 47 oldu. Bunların biri ise 15 yaşın altında. İş kazalarındaki çocuk ölümlerinin 2009’dan itibaren arttığı görülüyor. En çok ölümün yaşandığı 2010’da ise 17 çocuk işçi, iş kazalarında hayatını kaybetti. Her yıl onlarca çocuk da iş kazalarında sakatkalıyor. Çocuk istihdamında kayıt dışılık yüzde 83 seviyesinde olduğu için ölüm vakalarının önemli bir bölümü ise resmî verilere yansımıyor.

Soma’daki madende hayatını kaybeden Cemal Yıldız’ın 19, Uğur Canbey’in ise 18 yaşında olması tehlikeli işlerde çalışma yaşını ve çocuk işçiliği yeniden gündeme getirdi. Uzmanlar, çalışma hayatına yeni atılan kişilerin gerekli eğitimi almadan tehlikeli işlerde çalışmalarının önemli sakıncalar barındırdığını belirtiyor. Önemli kısmı kayıt dışı olarak yapılan çocuk işçilik ise Türkiye’nin kanayan yarası. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre çalışan çocuk sayısı 653 bin. Bu çocukların 399 bini tarımda, 217 bini sanayide, 277 bini ise hizmet sektöründe istihdam ediliyor. Bu çocukların yüzde 83’ünü oluşturan 541 bini kayıt dışı çalıştırılıyor. Kayıtlı olarak yaşına uygun işlerde çalışan çocuk sayısı ise 111 bin. TÜİK’in verilerinde 653 bin çocuk çalışıyor gözükürken Çalışma Bakanlığı 2012’deki denetimlerde 5 bin 960 çocuğun çalıştığını tespit etti.

Çocuk işçilikte kayıt dışı istihdamın bu derece yüksek olması nedeniyle ölüm ve sakatlanmaya yol açan pek çok iş kazası resmî kayıtlara girmiyor. Bu nedenle iş kazalarında ölen ve sakat kalan çocuk sayısı, resmî verilere yansıyan rakamların çok üzerinde. Ancak resmî veriler bile hayatını kaybeden çocuk sayısının ciddiye alınması gerektiğini gösteriyor. SGK kayıtlarına göre 2003 ile 2012 yılları arasında 47 çocuk, iş kazasında hayatını kaybetti. Ölenler arasında 15 yaşın altında olanlar da var. Pek çok ölüm vakası ise resmî kayıtlara yansımadı. Aynı dönemde 86 çocuk da iş kazaları sonucu çalışamayacak derecede sakatlandı. Bu çocuklara sakalıkları nedeniyle sürekli iş göremezlik geliri bağlandı.

Ölümlü iş kazalarında Avrupa’da başı çeken Türkiye’de günde yaklaşık 190 vaka meydana geliyor. Bu kazalarda günde ortalama 4 kişi hayatını kaybederken 6 kişi de sakat kalıyor. İş kazalarında hayatını kaybedenlerin yaş ortalamasına bakıldığında önemli bir bölümünün en verimli döneminde hayatını kaybettiği görülüyor. SGK’nın verilerine göre iş kazalarında hayatını kaybedenlerin yaş ortalaması yıllara göre 36 ile 41 arasında değişiyor. Yoğunluk ise 38-39 yaş aralığında.