Karpal Tünel Sendromu
Prof. Dr. Özden ŞENER Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroloji Ana Bilim Dalı Öğr. Üyesi
Birçok meslek içerisinde elini ve bileğini kullanarak para kazanan insanlar bulunuyor. İster bilgisayar başında olsun, ister ormanda ağaç keserek çalışanlar. Hepsinin ortak özelliği çağımızda herkesin yakalanabileceği hastalığa daha sık ve daha ağır olarak yakalanma riskleri.
Karpal Tünel Sendromu Nedir?
Karpal tünel sendromu (KTS) elin sinirlerinden birinin (median sinir) bilekte sıkışması nedeniyle ortaya çıkan nörolojik bir hastalıktır. Bu sinir bilekte karpal tünel adı verilen bir dar bölgeden geçer ve hastalık adını bu tünelden alır.
KTS kadınlarda ve elini çok kullanarak çalışanlarda daha sık görülür. Ayrıca bilekte ödem veya iltihap yapan hastalıklarda, gebelikte de sıktır.
En önde gelen yakınma gece uykudan uyandıran el uyuşmasıdır. Bu şikayet KTS için çok tipiktir. Sanki üstüne yatmış gibi bir his vardır ama hasta kolunun üstüne yatmadığını ısrarla vurgular. Uyuşmanın öncelikle gece ortaya çıkmasının nedeni bileğimizin pozisyonudur. Bizler hepimiz gece uyurken elimiz bilekten bükülü kalır. Bu pozisyon daralmış bir tünelde sinirin sıkışmasını kolaylaştırır.
Bir diğer şikayet tek elle yapılan işlerde kuvvetsizlik olmasıdır. Hasta çaydanlık, tabak, tornavida tutamadığını, sakarlaştığını, sürekli bir şeyler düşürdüğünü söyler.
Ağrı KTS’de nispeten seyrek görülen bir bulgu olsa da bazı hastalar kola, hatta boyna ve yüze yayılan ağrıdan yakınır. Ağrının ön planda olduğu olgular servikal disk hernisi (boyun fıtığı) ile karıştırılabilir.
Karpal Tünel Sendromunu Diğer Hastalıklardan Ayıran Özellikler
Bu hastalıkla karışabilecek diğer hastalıkları ayırt edebilmek için dikkatli bir nörolojik muayene şarttır. Dikkatli bir muayene aynı zamanda hasta için doğru tedaviyi planlarken de gerekli olacaktır.
Muayenede elde tüm kaslarda değil, median sinir tarafından uyarılan kaslarda kuvvetsizlik saptanabilir. Yine bu sinirin duyusunu aldığı deri bölgesinde hissizlik bulunabilir. Bilek üzerine hafif darbeler parmaklarda elektrik çarpması hissi uyandırır. El bilekten bükülü halde bir dakika beklendiğinde gecekine benzeyen uyuşmalar ortaya çıkabilir.
Muayenenin tümü normal olsa da gece uykudan uyandıran el uyuşması tarif eden hastaların büyük çoğunluğunda KTS vardır. Bunu elektrofizyolojik olarak da göstermek mümkündür. Kısaca EMG diye adlandırılan test sinirlerin ve kasların işlev bozukluklarını saptamakta kullanılır. KTS’li hastalarda EMG testi bize patolojiyi gösterebilir. Bu hastalık başka hastalıklarla nadiren karıştırılır. Yukarıda da söz edildiği gibi, fıtıklara bağlı kök siniri hastalıkları ağrı ve kuvvetsizlik yaparlar. Gece uykudan uyandırmazlar. Tersine, ağrı boyun hareketleriyle artar. İki taraflı yakınmaları olan birinde ise iki tarafta da KTS olabileceği gibi polinöropati de akla gelmelidir. Polinöropati kollardaki ve bacaklardaki sinirlerin yaygın hastalığına denir. Tipik bir örneği diyabetik (şeker hastalığına bağlı) polinöropatidir. Onda da hasta gece uykudan uyuşmalarla uyanmaz, aksine uykuya dalması zordur. KTS mi yoksa başka bir hastalık mı olduğunu bir hekim ayırt edebilir.